بازار نعبلندان شور جريان زندگي | بازار قديمي گرگان يا بازار نعلبندان در بافت قديمي گرگان، حد فاصل چهار راه ميدان تا سه راه ميركريم و ميدان قيصريه قرار دارد. بد نيست بدانيد كه اكثر مكانهاي ديدني و تاريخي گرگان در محوطه اين بازار قرار دارند. در بافت قديم گرگان، ابنيهٔ تاريخى - مذهبى، آب‌‌انبارها، كاروانسراها و تيمچه نيز وجود دارد.

مسجد جامع شهر گرگان هم كه درواقع قديمي­‌ترين مسجد شهر است در مجاورت بازار نعلبندان قرار گرفته است.

بازار نعبلندان شور جريان زندگي

اين بازار به طور تقريبي داراي ۱۵۰ حجره يا مغازه است كه كسبه آن به فروش ميوه، سبزيجات، ادويه، مرغ و ماهي، نان و شيريني­هاي محلي، برنج، انواع ترشيجات و… مشغول هستند. البته، گوشه و كنار بازار هنوز هم گاري­هايي به چشم مي‌خورند كه معمولا ماهي يا آب نارنج و آب غوره مي‌فروشند. زناني هم هستند كه نان‌­هاي دستپخت خودشان يا دستبافته‌­هايشان را به بازار آورده‌­اند و در گوشه و كنار  بازار نشسته‌­اند و مشغول به فروش هستند.

بازار نعلبندان هنوز به‌عنوان يكي از بازارهاي فعال محلي اين شهر جنب و جوش گسترده‌اي دارد. بعد از ميدان شهرداري گرگان، راسته باريكي وجود دارد كه با چرخش‌ها و پيچ‌هاي متنوع، مجموعه يك بازار محلي را شكل مي‌دهد. بازار نعلبندان از گذشته‌ها تاكنون قلب تپنده شهر استرآباد به شمار مي‌رفته است و قدمت آن به قرن چهارم هجري مي‌رسد.

اين بازار يكى از مراكز مهم عرضه انواع محصولات بومى و غيربومى است و محصولات صنايع‌ دستى آن، به ويژه دستبافت‌هاى تركمنى بسيار محبوب و مشهور هستند. در حال حاضر، اين بازار محصولات متنوعي را از مواد خوراكي تا پوشاك را در برمي‌گيرد و هر روزه اهالي شهر بيشتر مايحتاج روزانه خود را از آن خريداري مي‌كنند. تره‌بارها و ميوه‌فروشي‌ها هر روز سبزي‌ها و ميوه‌هاي تازه را عرضه مي‌كنند و در اين ميان بازار ماهي‌فروش‌ها نيز بسيار شلوغ و پويا است. اين بازار به‌ويژه در روزهاي نوروز رونق ويژه‌اي پيدا مي‌كند و بسياري از مردم گرگان و حتي شهرهاي اطراف، آجيل سفره عيد خود را از آنجا تهيه مي‌كنند.

آشنايي با بازار نعلبندان

يكي از ويژگي‌هاي بازارهاي محلي حضور انواع خوراكي‌هاي خانگي است. از فروش انواع نان‌ها و شيريني‌هاي محلي كه از روستاهاي اطراف آورده مي‌شوند، مثلا از روستاي زيارت كه نان‌هاي پخته شده در تنور را براي فروش مي‌آورند گرفته، تا انواع ترشي‌ها كه معمولا زنان آن‌ها را عرضه مي‌كنند. صنايع دستي نيز مانند لباس‌هاي محلي و پارچه‌هاي دستباف و حتي اجناس دستبافت تركمني در اين بازار عرضه مي‌شوند. از آنجا كه اين استان از بيشترين تنوع فرهنگي و قومي برخوردار است، تنوع صنايع‌دستي و خوراكي‌هاي عرضه شده در اين بازار نيز كاملا به چشم مي‌آيد.

تاريخچه بازار نعلبندان

اين بازار در روزگاران گذشته از جمله مراكز مهم داد و ستد كالا، توزيع و نشر افكار و عقايد فرهنگي، اجتماعي بوده است و بر اثر گذشت زمان و عوامل اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي تحول يافته و شكل و بافت قديمي و تاريخي خود را از دست داده است. چند كاروانسراي مهم و معروف مانند كاروانسراي حاج محمد تقي خان هزار جريبي نيز در اين بازار در محدوده دروازه مازندران و امامزاده عبدالله فعلي در اين بازار وجود داشت.

راسته‌هاي مختلف بازار قديم گرگان در طول ساليان از بين رفته است و اكنون بقايايي از برخي راسته‌ها وجود دارد. برخي از راسته‌هاي بازار قديمي گرگان همانند بازار  يزد و كاشان سرپوشيده بود‌ه‌اند. بخشي از محدوده بازار روز فعلي تا سقاخانه حضرت عباس (ع)، راسته‌هاي مختلف بازار قديم گرگان بوده‌اند كه بيشتر آن‌ها از بين رفته  و اكنون غير از راسته چلنگران و آهنگران، راسته‌اي ديگر مشاهده نمي‌شود.

وجه تمايز بازار نعبلندان چيست؟

اين بازار محلي برخلاف ديگر بازارهاي قديمي ايران، سرپوشيده نيست، راسته پيچ در پيچي را شامل مي‌شود كه در دو طرف آن دكان‌ها صف كشيده و با سقف‌هاي شيرواني خود يادآور باران‌هاي هميشگي شمال هستند. وجه‌تمايز بازار قديم گرگان با ساير بازارهاي سنتي كشور را مي توان سرباز بودن آن بيان كرد و شايد علت اين امر نوع خاص معماري يا شرايط اقليمي آن زمان بوده است.

در گذشته در راسته بزازان فضاي بزرگي براي نعل زدن به اسب‌ها بوده است و كاروان‌هاي مختلفي كه از اين مسير مي‌گذشتند، اسبان خود را در آنجا نعل مي‌زدند و از آن جهت به اين ميدان، نعلبندان گفته‌اند.

پيشنهاد مي كنيم زمانيكه وارد شهر زيباي گرگان شديد حتما اگر قصد خريد هم نداريد سري با بازار نعلبندان بزنيد كه خود مانند يك سفر بزرگ محسوب مي شود. در اين بازار هيايوي زيادي وجود دارد و شما م يتوانيد با تمام حس هاي پنجگانه خود در اي راسته گردش كنيد و با جريان زنديگي مردم محلي اين منطقه آشنا شويد.

به طور كلي گلستان دو بازار بزرگ محلي و قديمي دارد يكي بازار نعلبندان و ديگر بازار روس در شهر گنبد مي باشد.با اينكه اين دو بازار در فاصله زيادي از يكديگر قرار دارند اما نبض بازار شهر را در دست خود گرفته اند.

معماري بازار نعلبندان

بازار به شكلي معماري شده است كه شامل راسته­‌هاي مختلفي است و اين راسته‌­ها در ميدان اصلي بازار به يكديگر مي­‌رسند. در زمان قديم نهر آبي هم وجود داشته است كه از وسط ميدان عبور مي­‌كرده است. در گذشته، هر راسته از اين بازار متعلق به صنفي بود، صنف نجاران، دباغان، زرگران، بزازان، كفش­دوزان و… .